آموزش انجام آزمون T مستقل در Spss به زبان کاملا ساده

آزمون T مستقل یا آزمون T جفت نشده یکی از آزمون‌های پارامتریک آماری است و هدف آن این است که رابطهٔ بین دو متغیر پیوسته در گروه‌های غیر مرتبط را پیدا کند. به عنوان مثال، مقایسهٔ اختلاف قد بین زنان و مردان.

مفروضات آزمون T مستقل

قبل از اجرای آزمون T مستقل در SPSS باید نکات زیر را در نظر داشته باشید:

۱ ـ متغیرهای وابسته باید با یک مقیاس پیوسته اندازه گیری شوند (مثل متغیرهای فاصله‌ای یا نسبی).

۲ ـ برای انجام آزمون T مستقل باید دو متغیر وابسته از دو گروه غیرمرتبط (مستقل) وجود داشته باشد.

۳ ـ در جمع آوری داده برای ارزیابی متغیرها هیچ پرتی نباید وجود داشته باشد.

۴ ـ متغیرهای وابسته باید توزیع نرمال داشته باشتد.

۵ ـ متغیرهای وابسته باید واریانس‌های یکسانی داشته باشند. به بیانی دیگر انحراف معیار دو متغیر وابسته تقریباً باید یکسان باشد. برای ارزیابی برابری واریانس دو متغیر می‌توانید از آزمون لوین استفاده کنید.

نحوهٔ اجرای آزمون T مستقل در SPSS

برای درک بهتر نحوهٔ اجرای آزمون T مستقل در SPSS از مثال اختلاف قد بین زن و مرد استفاده می‌کنیم.

همانطوری که در عکس زیر می‌بینید، دو ستون داده داریم. عدد ۱ در ستون Group بیانگر جنسیت مرد و عدد ۲ بیانگر جنسیت زن است. ستون Height قد هر یک از نمونه‌ها را نشان می‌دهد. جنسیت و قد به ترتیب جزو مقیاس‌های اسمی و پیوسته محسوب می‌شوند.

فرضیات این آزمون عبارتند از:

“هیچ اختلافی بین قد مردان و زنان وجود ندارد.”

یا

“بین قد مردان و زنان اختلاف وجود دارد.”

اجرای آزمون در SPSS

۱ ـ ابتدا مسیر Analyze>Compare Means>Independent-Sample T-Test را دنبال کنید.

۲ ـ در صفحهٔ باز شده در قسمت Test Variable(s) باید نام متغیر (قد) و در قسمت Grouping Variable، گروه را انتخاب کنید.

۳ ـ سپس روی گزینهٔ Define Groups کلیک کرده و در پنجرهٔ باز شده، در جلوی عبارت Group 1 و Group 2 به ترتیب عدد ۱ و ۲ را وارد کنید. در واقع با این کار به نرم افزار SPSS دستور انجام مقایسه بین دو گروه مرد (گروه ۱) و زن (گروه ۲) را می‌دهید.

۴ ـ روی گزینهٔ Continue کلیک کنید.

۵ ـ سپس روی OK کلیک کنید تا آزمون T مستقل اجرا شود.

خروجی

حالا در پنجرهٔ خروجی با دو جدول با عنوان‌های Group Statistics و Independent Sample Test مواجه می‌شوید. جدول اول دربارهٔ هر یک از متغیرها یک سری اطلاعات توصیفی فراهم می‌کند (مثل میانگین، تعداد نمونه‌ها و انحراف معیار). برای ارزیابی نتیجهٔ آزمون به جدول دوم نیاز داریم.

به کمک جدول Independent Sample Test می‌توانید اطلاعات با ارزشی به دست بیاورید. به عنوان مثال:

تست لوین برای برابری واریانس‌ها

• F– مقدار F در تست واریانس
• Sig.- سطح معناداری تست برابری واریانس

آزمون T مستقل برای برابری میانگین‌ها

• t ـ مقدار T
• df ـ درجه آزادی
• (Sig. (2-tailed– سطح معناداری آزمون T مستقل در تحلیل‌های دو دنباله‌ای
• Mean Differences ـ اختلاف میانگین بین دو متغیر
• Error Differences ـ خطای استاندارد برای اختلاف بین دو متغیر
• ۹۵% Confidence Interval of the Differences ـ دامنهٔ بیشترین و کمترین فاصلهٔ اطمینان ۹۵% برای اختلاف بین دو متغیر

تفسیر نتایج

قبل از تصمیم گیری دربارهٔ اختلاف آماری باید دربارهٔ برابری واریانس‌های داده‌های زنان و مردان باخبر شوید. برای این کار باید نگاهی به نتایج تست لوین بیندازید. اگر عدد Sig. بیشتر از ۰٫۰۵ باشد، یعنی واریانس دو متغیر یکسان است و اگر کمتر از ۰٫۰۵ باشد، یعنی واریانس دو متغیر یکسان نیست. در این مثال عدد Sig. برابر ۰٫۷۷۶ است و این به آن معناست که واریانس دو متغیر تقریباً یکسان هستند.

مقدار ۰٫۰۰۰ در قسمت Sig. (2-tailed) کمتر از ۰٫۰۵ است و این به آن معناست که بین قد مردان و زنان، اختلاف معناداری وجود دارد. بنابراین فرضیهٔ اول رد و فرضیهٔ دوم پذیرفته می‌شود.

گزارش نتایج

در نوشتن گزارش نتیجهٔ آزمون T مستقل بهتر است برای هر متغیر اطلاعاتی دربارهٔ میانگین و انحراف معیار را نیز قید کنید تا خواننده تفاوت بین دو گروه را بهتر متوجه شود. همچنین بهتر است در پایان گزارش، مقدار t، درجهٔ آزادی و سطح معناداری را هم بنویسید. به عنوان مثال:

قد مردان بلندتر (۴٫۵ ۱۸۱٫۱ سانتی متر) از قد زنان (۵٫۱ ۱۶۳٫۴) است، ۷٫۱۵۴=(۱۴)t، ۰٫۰۰۱>P.

• Mean: میانگین
• SD: انحراف معیار
• Df: درجهٔ آزادی
• T Statistic: مقدار t
• P Value: سطح معناداری

بسیار کاربردی

• آموزش نرم افزار SPSS از مبتدی تا متوسط (فقط با ۲ ویدیوی رایگان)
• آموزش آزمون ساده همبستگی پیرسون در spss (بصورت تصویری)
• آموزش نحوه وارد کردن اطلاعات پرسشنامه و تحلیل آن با نرم افزار spss
• آموزش کامل و تصویری آمار توصیفی در نرم افزار Spss
• معرفی اجزای اصلی و مهم Spss برای یادگیری بهتر سطح مقدماتی
• آموزش توابع آماری اصلی در نرم افزار Spss (یا Statistic functions)
• آموزش اصولی تحلیل رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS (با مثال ملموس)
• آموزش کامل نحوه ایجاد یک نمودار ستونی با نرم افزار SPSS (گام به گام)
• آموزش گام به گام نحوه کاربرد Spss در آمار توصیفی (تصویری)
• spss چیست، کاربردهای آن کدامند وجدیدترین نسخه آن کدام است؟ (معرفی کامل)