SPSS چیست؟ کاربردهای آن، بهترین نسخه و معرفی اولیه آن

حتما شما هم مثل من جملاتی مثل انجام پایان نامه با SPSS یا انجام مقاله، یا تهیه پرسشنامه و کار آماری و … را در سرتاسر اینترنت زیاد شنیده اید. بله در این پست قصد داریم ببینیم اصلا اس پی اس اس چیست، بطور خلاصه و مقید به شما بگوییم چه کاربردهایی دارد و بهترین نسخه های (ورژن) آن را باهم مرور کنیم.

کلیات اس پی اس اس

اگر به تازگی اسم این نرم افزار را شنیده اید یا کنجکاو هستید ببینید اس پی اس اس چیست جای درستی را انتخاب کرده اید. اس پی اس اس یا SPSS  که مخفف “Statistical Package for the Social Sciences” یا همان ” بستهٔ آماری برای علوم اجتماعی” هست بطور خلاصه یک برنامه یا نرم افزار ویندوز است که اطلاعات مختلف (مثلا اطلاعات یک پرسشنامه) را دریافت می کند، تحلیل می کند و جدول و نمودار برای آنها تهیه می کند.

نمونه نمودار تهیه شده با اس پی اس اس

آنگونه که در ویکی پدیای فارسی می خوانیم: نخستین نسخهٔ این نرم‌افزار در سال ۱۹۶۸ پس از تأسیس «نرمن نی» منتشر شد، که سپس به یک کارشناس ارشد علوم سیاسی در در دانشگاه استانفورد، و اکنون استاد محقق در دانشکدهٔ علوم سیاسی دانشگاه استانفورد و استاد بازنشستهٔ علوم سیاسی در دانشگاه شیکاگو بوده‌ است. کمپانی سازنده ی این نرم افزار در ۲۸ جولای ۲۰۰۹ توسط شرکت IBM خریداری شد و شرکت IBM نام جدید PASW را بر آن نهاد که مخفف Predictive Analytics SoftWare بود. به شکلی عجیب اما دوباره در نسخه ۱۹ شرکت IBM تصمیم گرفت نام SPSS Statistics را برای ان انتخاب کند.

اس پی اس اس به سه مرحله کلی تقسیم می شود:

• وارد کردن اطلاعات به نرم افزار
• انتخاب نوع تحلیل
• گرفتن خروجی

کاربرد های برنامه SPSS

اولین کاربرد این نرم افزار که کاملا استفاده آن در محیط های دانشگاهی مشخص است. دانشجویان یا محققان مختلف، از این نرم افزار استفاده می کنند تا اطلاعات پرسشنامه هایی که تهیه می کنند را برای آنها تحلیل و بصورت نمودار و جدول ارائه کند. در واقع اس پی اس اس از جملهٔ نرم‌افزارهایی است که برای تحلیل‌های آماری در علوم اجتماعی، به صورت بسیار گسترده‌ای استفاده می‌شود. این نرم‌افزار توسط پژوهشگران بازار و داد و ستد، پژوهشگران سلامتی، شرکت‌های نقشه‌برداری، دولتی، پژوهشگران آموزشی، سازمان‌های بازاریابی و غیره به کار می‌رود.

مثلا قرار است تحقیقی در مورد میزان رضایت زنان از وضعیت نورپردازی شهر انجام دهید. ۵۰ تا پرسشنامه از زنان تهیه می کنید، با سوالاتی که همه معیارهای استاندارد بودن یک پرسشنامه را دارند (پایایی و روایی)، بعد اطلاعات را وارد اس پی اس اس می کنید، در مرحله تحلیل به شما می گوید که اطلاعات پرسشنامه تان چه چیزی را نشان می دهد (رضایت نسبی، عدم رضایت و …) و بعد هم برای اینکه در قالب مقاله یا برای بقیه دانشجویان به زبان ساده توضیح دهید، آن را به شکل نمودار یا جدول در می آورید.

تصویر  نسخه 26 برنامه

کاربردها و توانایی های تحلیلی در پرسشنامه ها

• تهیه خلاصه‌های آماری مانند گراف‌ها، جداول‌، آماره‌ها و …
• انواع توابع ریاضی مانند قدر مطلق، تابع علامت، لگاریتم، توابع مثلثاتی و …
• تهیه انواع جداول سفارشی مانند جداول فراوانی، فراوانی تجمعی، درصد فراوانی و …
• انواع توزیع‌های آماری شامل توزیع‌های گسسته و پیوسته
• تهیه انواع طرح‌های آماری
• انجام آنالیز واریانس یکطرفه، دوطرفه، چندطرفه و آنالیز کوواریانس
• تکنیک‌های تجزیه و تحلیل سری‌های زمانی
• ایجاد داده‌های تصادفی و پیوسته
• محاسبه انواع آماره‌های توصیفی
• انواع آزمون‌های مرتبط با مقایسه میانگین بین دو یا چند جامعه مستقل و وابسته
• قابلیت مبادله اطلاعات با نرم‌افزارهای دیگر
• پردازش انواع مختلف رگرسیون

کاربردهای اصلی SPSS در رشته های مختلف

نرم‌افزار SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) یکی از محبوب‌ترین و قدرتمندترین ابزارها برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها است. این نرم‌افزار در زمینه‌های متعددی کاربرد دارد:

1-تحقیقات علوم اجتماعی: SPSS  به طور گسترده در تحقیقات علوم اجتماعی برای تجزیه و تحلیل داده‌های پیمایشی، مطالعات جمعیت‌شناسی و سایر تحقیقات اجتماعی استفاده می‌شود.

2-تحلیل داده‌های بازاریابی: کاربرد در تجزیه و تحلیل رفتار مصرف‌کننده، تحقیقات بازار و برنامه‌ریزی استراتژیک بازاریابی.

3-تحقیقات بهداشتی و پزشکی: استفاده برای تجزیه و تحلیل داده‌های پزشکی و بهداشتی، مطالعات اپیدمیولوژیک و تحقیقات بالینی.

4-تجزیه و تحلیل داده‌های آموزشی: کاربرد در تحلیل عملکرد دانش‌آموزان، ارزیابی برنامه‌های درسی و تحقیقات در زمینه آموزش و پرورش.

5- تحقیقات روانشناسی: استفاده برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در تحقیقات روانشناسی، از جمله مطالعات رفتاری و کلینیکی.

6-برنامه‌ریزی و توسعه سیاست‌ها: کمک به تحلیل داده‌های مربوط به برنامه‌ریزی عمومی، توسعه سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌های دولتی.

7- مدیریت منابع انسانی: استفاده برای تحلیل داده‌های مربوط به نیروی کار، ارزیابی عملکرد کارمندان و برنامه‌ریزی نیروی انسانی.

8-تحلیل داده‌های مالی و اقتصادی: کاربرد در تحلیل بازارهای مالی، تحقیقات اقتصادی و مدیریت ریسک.

9-پژوهش‌های علوم طبیعی: استفاده در تحلیل داده‌های مربوط به مطالعات زیست‌شناسی، شیمی و فیزیک.

10-تحلیل سری‌های زمانی و داده‌های ترتیبی: استفاده برای تحلیل روندها و الگوهای زمانی در داده‌ها.

مجددا یاداوری می کنیم SPSS به دلیل رابط کاربری نسبتاً ساده و قابلیت‌های پیشرفته تحلیلی، انتخاب محبوبی بین کاربران می باشد.

3 مطلب پرطرفدار اس پی اس اس سایت:

• آموزش توابع آماری اصلی در Spss
• تحلیل رگرسیون خطی در SPSS
• نحوه ایجاد نمودار ستونی با SPSS

بخش های اصلی spss

در ویدیوی زیر بطور خلاصه بخش ها و اجزای اصلی محیط نرم افزار به شما آموزش داده می شود:

دانلود ویدیو

معرفی آخرین ورژن و بهترین نسخه آن

شرکت آی بی ام تقریبا هر ساله یا هر دوسال یک بار اقدام به انتشار یک نسخه جدید از اس پی اس اس می کند. نکته مشترک در اکثر نسخه ها این است که با جدیدتر شدن ورژن، نرم افزار قابلیت های جدیدی پیدا می کند اما سنگین تر می شود. تمام ورژن های اس پی اس اس همان کار اصلی را انجام می دهند با تفاوت های جزئی و نه چندان ملموس که در هر نسخه جدید اضافه می شود.

تجربه چندین ساله بنده به همراه چند جستجوی ساده در وب سایت های خارجی به شما می گوید که در حال حاضر بهترین ورژن اس پی اس اس همان نسخه ۱۹ است. در حال حاضر جدیدترین ورژن اس پی اس اس همان نسخه 2021 یا Spss 27 است که از جمله امکانات اضافه شده به آن، هوشمندتر شدن در زمینه ایمپورت یا وارد کردن اطلاعات اولیه به نرم افزار است. جدیدترین نسخه را از اینجا می توانید دانلود کنید

تجاربم در آموزش اس پی اس اس را در وبسایت برای شما به اشتراک می گذارم. ضمنا اگر می خواهید اس پی اس اس را در عرض یک ماه مسلط شوید، از این نرم افزار آموزشی استفاده کنید.

حتما دانلود کنید: دانلود بهترین  PDF آموزش SPSS

معرفی مقدماتی اس پی اس اس

3 مطلب پرطرفدار اس پی اس اس سایت

• آموزش نرم افزار SPSS با ۲ ویدیو
• نحوه وارد کردن اطلاعات پرسشنامه و تحلیل آن با spss
• اجزای اصلی  Spss برای یادگیری بهتر سطح مقدماتی