اصول صفحه آرایی کاتالوگ: نکات طراحی که باید بدانید!
هدف یک کاتالوگ اینست که طیف وسیعی از کالاهای موجود را به سریع‌ترین شکل ممکن به دیگران معرفی کند و در عین حلا بهترین طراحی را داشته باشد. به لطف این ویژگی‌ها، کاتالوگ‌ها یکی از موثرترین ابزارهای فروش در بازار هستند. در این مقاله به بررسی نکاتی می‌پردازیم که باید هنگام ساخت کاتالوگ در نظر گرفته شوند. با ما همراه باشید.
۱-چرا یک کاتالوگ اهمیت دارد؟
یک کاتالوگ همانند یک لوگو یا کارت ویزیت، ابزاری برای معرفی و شناخت بهتر برند است. متخصصان بازاریابی می‌دانند دقت در ساخت کاتالوگ چه اهمیتی دارد و یک کاتالوگ خوب تا چه حد می‌تواند در فروش، تفاوت ایجاد کند.
ایجاد سندی که تا حد ممکن دارای دو ویژگی زیر باشد، ضروری است:
- کاربردی: راحت بتوان در آن دنبال اطلاعات گشت و به خوبی قابل فهم باشد.
- جذاب: یک کاور محکم و کاغذی با کیفیت بالا داشته و صفحه‌آرایی آن مدرن و واضح باشد.
۲-یک کاتالوگ را می‌توان در چه قالبهایی ساخت؟
اول از همه، بیایید نگاهی به فرمتهای کاتالوگی بیندازیم. یک کاتالوگ همیشه به صورت دیجیتالی ساخته می‌شود اما محصول نهایی می‌تواند یکی از دو نوع زیر باشد:
- کاتالوگ چاپی (مثل کاتالوگ رو میزی، کاتالوگ IKEA*)
- کاتالوگ دیجیتالی (PDF، فلیپ‌بوک، یک اپلیکیشن و…)
*نشریه‌ای که بیشترین توزیع را در سراسر دنیا دارد. ۲۱۱ میلیون نسخه در سال ۲۰۱۷ با هدف ترویج فعالیتهای ۳۲۸ فروشگاه در ۲۸ کشور فرستاده شده است.
- اصول صفحه آرایی روزنامه: نکات طراحی که باید بدانید!
- آموزش گام به گام طراحی یک مجله حرفه ای در ایندیزاین
۳-کاتالوگهای چاپی
یک کاتالوگ چاپی، همانطور که در ایکیا شاهد آن هستیم، همچنان می‌تواند یکی از بهترین ابزارهای فروش در جهان باشد. این نشریات کاغذی مزایای بسیاری دارند:
- در معرض دید قرار گرفتن مداوم برند: کاتالوگ یک شی فیزیکی است که معمولا روی یک میز یا میز کار قرار می‌گیرد تا به راحتی در دسترس باشد. بزرگی و جاگیری آن باعث می‌شود برند شما دائما در معرض دید مشتری باشد (در واقع یکی از اصول اساسی تبلیغات، در دید قرار دادن برند است).
- کاربرپسند: یک کاتالوگ چاپی همیشه در دسترس است و هر فردی با هر سنی می‌تواند به راحتی با آن به مشتری مشاوره بدهد. برای درک بهتر، ما آن را با نمونه دیجیتالی‌اش مقایسه می‌کنیم. تصور کنید که یک آیتم را در یک کاتالوگ آنلاین جستجو می‌کنید. ابتدا لازم است از اتصال اینترنتی خوبی برخوردار باشید. سپس باید سندی که لازم دارید را پیدا کنید. اگر موفق شوید، یک فهرست محتوای قابل پیمایش وجود خواهد داشت که شما می‌توانید با یک کلیک به صفحه‌ای که باید بروید، در غیر این صورت شما باید آن را با دست ورق بزنید تا آیتم دلخواهتان را پیدا کنید.
- خوانایی: تا به حال سعی کرده‌اید از روی کاتالوگی در تبلتتان، مشتری را راهنمایی کنید؟ اگر روی مکان اشتباهی ضربه بزنید، به راحتی ممکن است سر از صفحه دیگری در بیاورید. اگر لازم باشد جزئیاتی را بررسی کنید، باید زوم کنید که احتمال کلیک ناخواسته روی یک دکمه نامربوط وجود خواهد داشت.
- جستجوی سریع: یک کاتالوگی چاپی به شما این امکان را می‌دهد تا یک علامت در هر جایی که دوست داشتید، بگذارید. در نتیجه به راحتی می‌توانید در عرض چند ثانیه، صفحه‌ای که لازم دارید را بررسی کنید.
۴-کاتالوگهای دیجیتال
نوبت بررسی کاتالوگ های دیجیتال است. این کاتالوگ‌ها با ابزار دیجیتالی ساخته شده‌اند و امروزه اکثر شرکتها برای توزیع و معرفی محصولاتشان، فقط از ابزار دیجیتال استفاده می‌کنند.
یک کاتالوگ دیجیتال معمولا به منظور تحویل سریع و آسان به مشتری، در فرمت PDF ساخته می‌شود. همچنین با استفاده از نرم‌افزارهای اختصاصی امکان ساخت فلیپ‌بوک هم وجود دارد. فلیپ‌بوکها نشریه‌های آنلاین و تعاملی هستند که از مجله‌های کاغذی تقلید می‌کنند. برای ساخت فلیپ‌بوک، اغلب لازم است یک PDF کامل از سند برای تبدیل به یک فرمت تعاملی به صورت آماده داشته باشید.
هزینه ساخت کاتالوگهای دیجیتال در مقایسه با هزینه‌های چاپ و پخش، تقریبا صفر است. علاوه بر این به اشتراک‌گذاری و معرفی سندتان سریع‌تر است چون شما فقط باید آن را ر وبسایتتان آپلود کرده و به اشتراک بگذارید.
مزایای کاتالوگهای چاپی نسبت به نمونه‌های دیجیتال ناچیز است! از این مزایا می‌توان به خوانایی، کاربرپسند بودن، حس مشاکت عمومی و حرفه‌ای بودن اشاره کرد.
۵-یک کاتالوگ از چه بخش‌هایی تشکیل می‌شود؟
یک کاتالوگ سندی است که از قسمتهای مختلف تشکیل شده است. برخی از آنها همیشه استفاده می‌شوند، مثل جلد رویی، جدول محتوا و جلد پشتی. سایر موارد هم به نوع پروژه بستگی دارند و در صورت نیاز عبارتند از:
- کاور جلویی
- فهرست راهنما
- مقدمه: توضیحات، تبلیغ
- جدول محتوا: بخش‌ها، زیر شاخه‌ها، نشانگر شماره صفحه
- کاتالوگ: جداسازهای هر بخش
- جدول محتوا: فهرست الفبایی یا کدی
- صفحات پایانی: توضیح، تبلیغ، یادداشتها
- کاور پشتی
۶-چطور یک کاتالوگ را سازماندهی کنیم؟
اطلاعاتی که می‌خواهیم وارد کاتالوگ کنیم باید با توجه به نحوه مشاوره‌ای که به مشتری می‌دهیم، سازماندهی شده باشد. شما باید عناصر مختلفی را در نظر بگیرید، مثلا اینکه آیا مشتری از روی دسته‌بندی دنبال محصولات می‌گردد؟ آیا هر صفحه را ورق می‌زند؟ نسخه کاغذی را ترجیح می‌دهد یا دیجیتالی؟
اگر هدفمان ایجاد یک کاتالوگ تجاری است، سازماندهی عناصر بر اساس دسته‌بندی یا ویژگی محصولات مثل قیمت، رنگ، کاربرد و … بهتر است.
کاتالوگ‌هایی با کاربردهای مختلف یک ساختار متفاوت ارائه می‌دهند. مثلا کاتالوگهای پزشکی که در آنها مقالات به ترتیب حروف الفبا مرتب شده‌اند را در نظر بگیرید. گاهی اوقات سازماندهای محصولات به صورتی که درک شهودی از کارکرد کالا به فرد بدهد یا از ضوابط خیلی جدی و خشک در معرفی‌شان استفاده نشده باشد، کارآمد است. به این ترتیب، راهنمایی‌های هر صفحه برای مشتریان جذابتر خواهد بود.
۷-چه کسی مناسب‌ترین فرد برای ساخت کاتالوگ است؟
تنها یک شخص با یک مهارت خاص نیست که درگیر ساخت کاتالوگ می‌شود، بلکه اشخاص زیادی در آن دخیل هستند.
تیم‌های گرافیک، فروش، بازاریابی و فناوری اطلاعات همگی در روند ساخت کاتالوگ مشارکت دارند. بخش گرافیک می‌تواند داخل سازمانی باشد یا کار به شخص دیگری (مثلا آژانس ارتباطات یا یک طراح گرافیک فریلنسر) واگذار شود.
۸-چه عناصری برای ساخت کاتالوگ لازم است؟
برای ساخت کاتالوگ، شما باید عناصر زیر را در نظر بگیرید:
- اطلاعات محصولات
- تصاویر
- صفحه‌آرایی کاتالوگ
بیایید دقیق‌تر آنها را بررسی کنیم.
۹-اطلاعات محصولات
در ساخت کاتالوگ اول از هم شما به اطلاعات محصولتان نیاز دارید. منظور از این اطلاعات، کدها (SKU/ شماره آیتمها)، دسته‌بندی، زیر شاخه‌ها، نام محصول، توصیف، ویژگی‌ها، قیمتها، بارکدها و… می‌باشد.
این اطلاعات می‌توانند در موارد زیر باشند:
- پایگاه داده‌های تجاری/ سیستمها ERP: SAP، اُراکل، IBM AS400، دینامیک‌های مایکروسافت، Sage، Infor، ePromis و….
- یک صفحه گسترده یا بیشتر (یا فایلهای متنی با فرمت TXT و CSV)
- فایلهای XML
- فایلهای SQL
- وبسایتهای شرکت
- فایلهای کاتالوگ قبلی (Adobe InDesign، QuarkXPress و…)
۱۰-تصاویر
پس از جمع‌آوری تمام اطلاعات متنی که می‌خواهید وارد سندتان کنید، می‌بایست در صورت لزوم همه تصاویر مقالات و سمبلها/آیکونهای نهایی را جمع‌آوری کنید.
اگر یک کاتالوگ چاپی می‌سازید، تصاویر بسیار باکیفیت محصولات (۲۰۰/۳۰۰ dpi) را هم لازم دارید. تصاویر باکیفیت برای تبدیل کاتالوگتان به یک سند حرفه‌ای ضروری است.
اغلب همه تصاویر محصولتان را در اختیار ندارید که می‌توانید آنها را از وبسایت شرکتتان بازیابی کنید. این تصاویر کیفیت مطلوبی نخواهند داشت (معمولا ۲۷ dpi دارند). بنابراین برای استفاده از کاتالوگهای چاپی مناسب نیستند.
۱۱-صفحه‌آرایی کاتالوگ
وقتی تمام عناصر لازم را گردآوری کردید، می‌توانید وارد فاز اجرایی صفحه‌آرایی کاتالوگ شوید. در این مرحله اگر اولین نسخه کاتالوگ را می‌سازید یا به دنبال ایجاد تغییر در صفحه‌آرایی قبلی هستید، طراح گرافیک بیشتر درگیر می‌شود.
طرح گرافیکی می‌تواند توسط یک طراح از خود شرکت یا یک فریلنسر یا آژانس ارتباطی انجام شود. طراح به شما کمک خواهد کرد تا ایده‌هایتان درباره نحوه سازماندهی اطلاعات و تصاویر محصول را یکی کرده و وارد مرحله طراحی موارد زیر شوید:
- کاور جلو و پشت
- مقدمه
- مستر پیج/ صفحه‌آرایی: سر صفحه، پا صفحه؛ فهرست راهنما، رنگ دسته‌بندی، ستون‌های صفحه (۱، ۲، ۳ یا بیشتر) و…
- جدول محتوا: ترتیب کلاسیک (ترتیب شماره صفحه)، جدول محتوای فتوگرافیک، ترتیب الفبایی (یا ترتیب بر اساس دسته‌بندی، محصول و هر آنچه شما بخواهید) و جدول محتوای جداساز هر بخش
- جداسازهای هر بخش
- نوع چیدمان محصول (نمونه صفحه‌آرایی‌های مختلف محصول را در تصویر زیر می‌بینید)
- ساخت آیکونها/ سمبلهای صنعتی خاص
معمولا طراح با استفاده از InDesign طرح‌های اولیه بسیاری را می‌سازد تا تمام نیازهای شما برآورده شود.
۱۲-روند انتشار: چه رویه‌هایی برای انتشار وجود دارد؟
پس از تایید طرح، یکی مهم‌ترین مراحل یعنی روند انتشار، آغاز می‌شود. این مرحله شامل وارد کردن اطلاعات در کاتالوگ به روشی ساخت یافته است.
این مرحله را می‌توان به صورت دستی یا با استفاده از نرم‌افزار اتوماتیک انجام داد:
- انتشار دستی: copy & paste کردن (که زمان‌بر است و احتمال خطا وجود دارد)
- انتشار اتوماتیک: نرم‌افزار داخلی یا محلی خود شرکت (این بسته‌های نرم‌افزاری بسیار گران‌قیمت هستند و صفحه‌آرایی با آنها بسیار دشوار است. پشتیبانی هم به صورت یک سرویس پرداختی است)
- سرویس‌های انتشار ابری: نرم‌افزار Cloud یا SaaS (ارزان و طراحی کاملا قابل ویرایش است و پشتیبانی در قیمت پروژه گنجانده شده است).
۱۳-روند انتشار دستی
اول از همه بیایید با روند انتشار دستی آشنا شویم. ساخت کاتالوگ به صورت دستی شامل copy و paste کردن بخش به بخش تمام داده‌ها از منبع داده به سند شماست.
این یک وظیفه است که می‌تواند منبعی را (در داخل یا خارج شرکت) برای مدت طولانی، چندین هفته یا ماه بسته به اینکه چه تعداد مقاله یا صفحه باید ساخته شود، اشغال کند. یکی دیگر از عناصر مهمی که باید هنگام ساخت کاتالوگ مدنظر قرار داد، شانس بالای خطاهاست. دلیل آن هم اینست که هدایت این روند در دست یک انسان است و نه یک ماشین.
در اصل روند انتشار اتوماتیک برای غلبه بر این اشکال‌ها به وجود آمد.
۱۴-روند انتشار اتوماتیک
اصطلاح “انتشار اتوماتیک” به راه‌حلهای نرم‌افزاری/ افزونه‌ای اطلاق می‌شود که به شما امکان می‌دهند داده‌های محصول را به طور خودکار از یک صفحه داده/ پایگاه داده به سند ایجاد شده وارد کنید.
اینها روشهایی هستند که باید مثل یک نرم‌افزار کلاسیک روی کامپیوترتان نصب شوند. هر کامپیوتری باید مجوز نرم‌افزاری خاص خودش را داشته باشد. هنگا شماره‌گذاری صفحات، فقط می‌توانید روی یک کامپیوتر که این نرم‌افزار قبلا روی آن نصب شده، کار کنید.
این برنامه‌ها به شما امکان می‌دهند تا سندهایی را در فرمتی خاص یا به صورت PDF بسازید. تنها تعدادی از آنها به کاربران اجازه می‌دهند تا فایلهایی را در فرمتهای InDesign (یعنی INDD، IDML و…) بسازند.
البته نرم‌افزارهای داخلی شرکت معایبی هم دارند:
- همه فایلهای داده برای هر بسته نرم‌افزاری مناسب نیستند. هر کدام از اینها به نوع فایل داده مخصوص به خودش نیاز دارد: XML، CSV، Excel و….
- روند طراحی محدود است. طرحها با استفاده از شبکه‌های پیش‌فرض ساخته می‌شوند و اگر بخواهید تغییراتی ایجاد کنید، باید از قواعد نرم‌افزاری پیروی کنید (باید امیدوار بود آنچه شما نیاز دارید قبلا اجرا شده است).
- یادگیری نحوه استفاده از برنامه‌ها دشوار است و اسناد آنلاین زیادی برای پشتیبانی از آنها وجود ندارند. همچنین باید در نظر بگیرید که هر پروژه متفاوت است و قواعد خاص خودش را دارد.
- شما مجبور خواهید بود برای آموزشی که معمولا به صورت ساعتی پرداختی دارد، هزینه بپردازید.
- توانمندی‌هایی که شما باید از آنها آگاه باشید و اگر از آنها استفاده نکنید، از دستشان می‌دهید! اگر سالانه یک یا دوبار کاتالوگ تهیه می‌کنید، این قابلیتها به راحتی فراموش می‌شوند. وقتی مجبورید کاتالوگ را از نو بسازید، به زمان زیادی نیاز دارید تا نحوه استفاده از این نرم‌افزار را به خودتان یادآوری کنید.
- اکستنشهای فایلهای ساخته شده متعلق به شرکت نرم‌افزار هستند. به این ترتیب فایل منبع را می‌شود فقط روی کامپیوترهایی که نرم‌افزار روی آنها نصب شده، مشاهده کرد.
- معمولا تنها یک یا دو نفر در یک شرکت، تخصص لازم برای استفاده از این بسته‌ها را دارند. اگر آنها تغییر سِمَت دهند یا جایگزین شوند، این قابلیتها از دست می‌روند.
- هزینه این بسته‌ها اغلب حدود ۱۵۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ یورو است که شامل به روزرسانی، مجوزها و آموزش نمی‌شود.
۱۵-نرم‌افزار انتشار ابری
و در نهایت نرم‌افزار مبتنی بر نشر ابری، نرم‌افزاری است که می‌توانید به صورت آنلاین از آن استفاده کنید. این بسته‌ها نیازمند نصب هستند و کاربران می‌توانند با یک مرورگر معمولی مثل کروم یا فایرفاکس به آنها دسترسی پیدا کنند.
بسیاری از شرکت‌های نرم‌افزاری فهمیدند که تکنولوژی ابری یک روش خوب برای کاهش هزینه‌های نرم‌افزار، افزایش نوآوری محصول و افزایش پشتیبانی از مشتریانشان است. نرم‌افزار انتشار اتوماتیک با حالت ابری بسیار سازگار است و می‌تواند به راحتی در آن رشد کند.
- ۱۸ ترند جدید در طراحی گرافیک (ویژه همه گرافیست ها)
- آموزش گام به گام طراحی یک بروشور بیزینسی در ایندیزاین
شرکت‌هایی مانند Pagination به شما اجازه می‌دهند تا سندهایتان را به صورت آنلاین و کاملا شخصی و در هر زمان و مکان و بدون نیاز به نصب نرم افزار و داشتن هر گونه قابلیت خاص، بسازید. برای راه‌اندازی یک پروژه باید فقط چند نمونه داده (Excel، CSV و …) و نوع سندی (قالب PDF، InDesign) که می‌خواهید به طور اتوماتیک بسازید را به اشتراک بگذارید.
روش اتوماسیون کاتالوگ Pagination مزایای بسیاری دارد:
- استفاده از آن آسان است. نیازی به آموزش خاصی نیست.
- آزادی کامل در مرحله صفحه‌آرایی سند (طراحی)
- امکان استفاده از هر نوع منبع داده‌ای (Excel، CSV، XML، اکسپورت گرفتن از سیستم‌های EPR/ پایگاه‌های داده/ اپلیکیشن‌های تجاری)
- سیستم ابری نیازی به تنظیم نرم‌افزاری ندارد. نرم‌افزار در هر زمان، مکان و روی هر مرورگر (کروم، فایرفاکس، سافاری، اکسپلورر و…) و هر سیستم عاملی (ویندوز، مک، لینوکس، اندورید و…) در دسترس است.
- فایلها هم به صورت PDF (با وضوح تصویر بالا و پایین، آماده برای چاپ یا برای پخش دیجیتال) و همینطور فرمت InDesign (INDD، IDML) ساخته شده‌اند. آنها با Adobe InDesign باز می‌شوند و در صورت لزوم می‌شود به طور دستی آنها را تغییر داد.
- سیستم ابری به شما امکان ادامه استفاده از کامپیوتر در طول مراحل ایجاد اسناد را می‌دهد و از طریق یک سیستم ایمیلی اطلاع رسانی به شما اطلاع می‌دهد چه زمانی روند تکمیل شده و اسناد آماده هستند.
- نرم‌افزار به صورت دریافت هزینه اشتراک سالانه فروخته می‌شود. قیمت با توجه به نوع سندی که می‌خواهید ایجاد کنید متغیر است و شامل تنظیم سند، نگهداری تکاملی پروژه و خدمات سریع به مشتری (از طریق تلفن و ایمیل) است.
۱۶-ساخت یک کاتالوگ چقدر هزینه دارد؟
از این سایت ها می توانید قیمت های به روز طراحی و چاپ سایزهای مختلف کاتالوگ را مشاهده کنید:
از دست ندهید: اصول صفحه آرایی مجله: نکات طراحی که باید بدانید!
