معرفی کامل اجزا و قطعات سرور

 سرور به‌عنوان یک دستگاه حیاتی در سازمان‌ها، نقش اصلی را در پردازش داده‌ها، ذخیره‌سازی اطلاعات و ارتباطات شبکه‌ای ایفا می‌کند. برخلاف کامپیوترهای شخصی که برای کاربردهای فردی طراحی شده‌اند، سرورها به‌منظور ارائه خدمات به تعداد زیادی از کاربران و دستگاه‌ها ساخته می‌شوند. به همین دلیل، اجزا و قطعات سرور باید دارای توان پردازش بالا، امنیت مناسب و دوام طولانی‌مدت باشند. در این مقاله، به بررسی اجزای مختلف یک سرور و عملکرد آن‌ها می‌پردازیم.

۱. پردازنده (CPU)

پردازنده یا واحد پردازش مرکزی (Central Processing Unit) قلب سرور محسوب می‌شود و مسئول اجرای دستورات برنامه‌ها و پردازش داده‌ها است. پردازنده‌های سرور معمولاً چند هسته‌ای (Multi-Core) هستند تا بتوانند پردازش‌های موازی را به‌طور مؤثر انجام دهند. این ویژگی بسیار مهم است، زیرا سرورها به‌طور مداوم در حال پردازش درخواست‌های کاربران مختلف هستند.

سرورهای مدرن از پردازنده‌های قدرتمندی مانند Intel Xeon و AMD EPYC استفاده می‌کنند که در مقایسه با پردازنده‌های مصرفی مانند Intel Core i7 یا AMD Ryzen، برای بارهای کاری سنگین و پردازش‌های چندگانه بهینه شده‌اند. این پردازنده‌ها قابلیت پردازش هم‌زمان چندین جریان داده را دارند و در برخی مدل‌ها، سرورها می‌توانند از چندین پردازنده به‌صورت هم‌زمان استفاده کنند که کارایی سیستم را به‌شدت افزایش می‌دهد.

۲. حافظه (RAM)

حافظه دسترسی تصادفی (RAM) در سرور به‌عنوان یک حافظه موقت عمل می‌کند که داده‌ها و دستورات در حال پردازش را ذخیره می‌کند. سرورها معمولاً به RAM با ظرفیت و سرعت بالا مجهز هستند تا بتوانند پردازش‌های چندگانه را بدون مشکل مدیریت کنند. در صورت کمبود RAM، سیستم مجبور خواهد شد داده‌ها را به حافظه‌های ثانویه مانند هارد دیسک یا SSD منتقل کند که باعث کاهش سرعت عملکرد خواهد شد.

در سرورهای امروزی معمولاً از ماژول‌های DDR4 و DDR5 استفاده می‌شود که پهنای باند بالاتری دارند. علاوه بر این، بسیاری از سرورها از حافظه ECC (Error-Correcting Code) بهره می‌برند که از بروز خطاهای حافظه جلوگیری کرده و پایداری سیستم را افزایش می‌دهد.

۳. سیستم ذخیره‌سازی (Storage)

یکی از مهم‌ترین اجزای سرور، سیستم ذخیره‌سازی آن است که اطلاعات را به‌صورت دائمی نگه‌داری می‌کند. در سرورها معمولاً از دو نوع ذخیره‌ساز استفاده می‌شود:

• هارد دیسک (HDD): ظرفیت بالا و هزینه کمتر، اما سرعت خواندن و نوشتن پایین‌تر.
• درایو حالت جامد (SSD): سرعت بالا و کارایی بهتر، اما قیمت بالاتر.

در سرورهای حرفه‌ای و دیتاسنترها از فناوری‌هایی مانند RAID (Redundant Array of Independent Disks) استفاده می‌شود که امنیت داده‌ها و سرعت دسترسی به اطلاعات را افزایش می‌دهد. این فناوری، داده‌ها را هم‌زمان در چندین دیسک ذخیره کرده و در صورت خرابی یکی از آن‌ها، همچنان امکان بازیابی اطلاعات را فراهم می‌کند.

۴. منبع تغذیه (PSU)

منبع تغذیه یا Power Supply Unit (PSU) وظیفه تأمین انرژی الکتریکی برای تمامی قطعات سرور را بر عهده دارد. منابع تغذیه سرور معمولاً ماژولار یا غیرماژولار هستند:

• منابع تغذیه ماژولار امکان افزودن یا تعویض ماژول‌ها را برای افزایش ظرفیت فراهم می‌کنند.
• منابع تغذیه غیرماژولار ثابت هستند و در صورت نیاز به ارتقا، باید کل واحد تعویض شود.

یک منبع تغذیه مناسب باید توان کافی برای تأمین برق تمامی اجزای سرور را داشته باشد و در برابر نوسانات برق، اضافه‌بار و گرما محافظت کند.

۵. کارت شبکه (NIC)

کارت شبکه یا Network Interface Card (NIC) امکان اتصال سرور به شبکه‌های داخلی و اینترنت را فراهم می‌کند. سرورها معمولاً از کارت‌های شبکه با سرعت‌های مختلف مانند 1GbE، 10GbE، 40GbE یا حتی 100GbE پشتیبانی می‌کنند.

در سرورهایی که نیاز به پهنای باند بالا دارند (مانند سرورهای دیتاسنتر و پردازش داده‌های حجیم)، از کارت‌های شبکه با سرعت بالا استفاده می‌شود. برخی از این کارت‌ها قابلیت پشتیبانی از چندین پورت شبکه و توزیع بار را دارند.

۶. کارت گرافیک (GPU)

در برخی از سرورهای خاص، مانند سرورهای مورد استفاده در پردازش داده‌های بزرگ، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی، از کارت‌های گرافیک (GPU) استفاده می‌شود. این کارت‌ها علاوه بر پردازش گرافیکی، در انجام پردازش‌های موازی نیز بسیار قدرتمند هستند.

برندهایی مانند NVIDIA Tesla و AMD Radeon کارت‌های گرافیکی مخصوص سرورها را ارائه می‌دهند که عملکرد فوق‌العاده‌ای در پردازش داده‌های پیچیده دارند.

۷. مادربرد (Motherboard)

مادربرد سرور، قطعه‌ای حیاتی است که تمام اجزای سرور را به هم متصل می‌کند. این قطعه شامل اسلات‌های پردازنده، اسلات‌های حافظه، پورت‌های شبکه و کنترل‌کننده‌های ذخیره‌سازی است.

مادربردهای سرور معمولاً دارای ویژگی‌هایی مانند پشتیبانی از چندین پردازنده، پورت‌های مدیریتی و گزینه‌های اتصال پیشرفته هستند. همچنین، طراحی مقاوم و پایداری بالای آن‌ها برای عملکرد ۲۴ ساعته سرور بسیار مهم است.توجه برند در هنگام انتخاب سرور بسیار مهم است، که خرید سرور hp بهترین گزینه می باشد.

۸. سیستم خنک‌کننده (Cooling System)

سرورها به دلیل پردازش‌های مداوم، گرمای زیادی تولید می‌کنند. برای جلوگیری از داغ شدن بیش‌ازحد قطعات، از سیستم‌های خنک‌کننده استفاده می‌شود که شامل:

• فن‌های بزرگ: جریان هوا را افزایش داده و گرمای تولیدشده را دفع می‌کنند.
• خنک‌کننده‌های مایع (Liquid Cooling): برای سرورهای پرقدرت که نیاز به دفع حرارت بیشتری دارند.

سیستم خنک‌کننده مناسب می‌تواند طول عمر قطعات سرور را افزایش داده و از کاهش کارایی ناشی از گرمای بیش‌ازحد جلوگیری کند.

۹. سیستم مدیریت سرور (Management System)

بسیاری از سرورها به سیستم‌های مدیریت هوشمند مجهز هستند که از راه دور امکان نظارت بر عملکرد سخت‌افزار و نرم‌افزار را فراهم می‌کنند. برخی از فناوری‌های مدیریت سرور عبارت‌اند از:

• IPMI (Intelligent Platform Management Interface)
• BMC (Baseboard Management Controller)

این سیستم‌ها به مدیران شبکه کمک می‌کنند تا سلامت قطعات سرور را بررسی کرده و مشکلات را در سریع‌ترین زمان ممکن برطرف کنند.

۱۰. رک سرور (Rack)

رک، یک قاب فلزی است که برای نگهداری سرورها به‌صورت منظم در دیتاسنترها استفاده می‌شود. رک‌ها دارای اندازه‌های مختلفی هستند و می‌توانند تجهیزات متعددی مانند سرورها، سوئیچ‌ها و تجهیزات ذخیره‌سازی را در خود جای دهند. برخی رک‌ها دارای سیستم خنک‌کننده و مدیریت کابل داخلی هستند که باعث بهینه‌سازی فضا و کاهش مشکلات فنی می‌شود.

نتیجه‌گیری

هر یک از اجزای سرور نقش مهمی در عملکرد پایدار و بهینه آن دارند. انتخاب صحیح پردازنده، حافظه، ذخیره‌سازی و سایر قطعات تأثیر مستقیمی بر عملکرد کلی سرور خواهد داشت. همچنین، توجه به سیستم‌های خنک‌کننده، کارت شبکه و مدیریت سرور می‌تواند عمر مفید دستگاه را افزایش داده و از بروز مشکلات جلوگیری کند.

برای اطلاعات بیشتر و مشاوره در مورد انتخاب سرور مناسب، می‌توانید به منابع معتبر حوزه فناوری همچون سایت ماهان سرور مراجعه کنید.