آموزش زبان برنامه نویسی tcl (و نکات کاربردی)

هدف از این مقاله این است که شما را با زبان برنامه نویسی Tcl آشنا کنیم. این آموزش هسته زبان Tcl، یعنی متغیر ها، لیست ها، آرایه ها، ساختار های کنترل و سایر ویژگی های اصلی را پوشش می دهد. البته همه چیز را شامل نمی شود و یک مطلب خلاصه و در حد مقدماتی است. محتوای این آموزش در محیط لینوکس اوبونتو پیاده سازی شده است.

Tcl

Tcl یک زبان برنامه نویسی مبتنی بر رشته است. کد منبع به بایت کد کامپایل می شود و بعدا توسط مفسر Tcl تفسیر می شود. این زبان در سال 1988 توسط John Osterhout پایه گذاری شد. هدف، ایجاد زبانی بود که بتواند به راحتی در برنامه های کاربردی مورد استفاده قرار بگیرد؛ اما اغلب در جایی خارج از منطقه اصلی اش به کار گرفته می شود. این زبان معمولا برای نمونه سازی سریع، برنامه های کاربردی اسکریپت نویسی شده، رابط کاربری گرافیکی و آزمایش کردن استفاده می شود . Tcl مخفف Tool Command Language و به معنای زبان کنترل ابزار است. کد منبع یک اسکریپت Tcl از یک سری دستورات تشکیل شده است.

Tcl یک زبان رویه ای است و یک سری ویژگی های کاربردی دارد. قابلیت برنامه نویسی شی گرا هم در نسخه 8.6 زبان Tcl اضافه شده است.

وب سایت رسمی Tcl و جعبه ابزار Tk GUI آن tcl.tk است.

محبوبیت

امروزه صد ها زبان برنامه نویسی پرطرفدار وجود دارد که البته Tcl جز محبوب ترین ها نیست. کاربرد خاص خودش را دارد؛ به طور مثال در جا هایی مثل نمونه سازی سریع، آزمایش کردن و بده بستان با پایگاه داده.

مترجم تعاملی

ما می توانیم دستورات Tcl را در یک اسکریپت یا یک مفسر تعاملی اجرا کنیم. در این آموزش، ما از دوره (Session) Tcl تعاملی برای نمایش چند قطعه کد کوچک تر استفاده می کنیم. نمونه‌ کد های بزرگ ‌تر باید در اسکریپت ‌های Tcl قرار داده شوند.

Tclsh یک برنامه کاربردی پوسته مانند است که دستورات Tcl را از ورودی استانداردش یا از یک فایل می خواند و آن ها را ارزیابی می کند. اگر بدون آرگومان فراخوانی شود، به صورت تعاملی اجرا می ‌شود،

دستورات Tcl را از ورودی استاندارد می‌ خواند و نتایج فرمان و پیام ‌های خطا را در خروجی استاندارد چاپ می ‌کند.

$ tclsh

% puts $tcl_version

8.6

% puts $tcl_interactive

1

این نمونه ای از یک دوره تعاملی Tcl است.

$ tclsh

دوره تعاملی را با دستور tclsh شروع می کنیم.

% puts $tcl_version

8.6

فرمان به کاراکتر % تغییر می کند. ما مقدار یک متغیر tcl _version خاص را در کنسول چاپ می کنیم که روی نسخه Tcl فعلی در حال استفاده؛ تنظیم شده است.

% puts $tcl_interactive

1

متغیر tcl_interactiveبه ما می گوید که آیا در حالت تعاملی هستیم یا خیر.

% exit

$

ما از دستور exit برای پایان دادن به دوره تعاملی استفاده می کنیم. امکان استفاده از کلید ترکیبی Ctrl+C هم وجود دارد.

حتما بخوانید: بهترین زبان برنامه نویسی برای یادگیری 2022

اسکریپت های TCL

اولین مثال ساده ما از یک اسکریپت TCL خواهد بود . داشتن پسوند .TCLدر برنامه هایTCL یک روش عادی است.

#!/usr/bin/tclsh

# first.tcl

puts “This is Tcl tutorial”

در این اسکریپت ، ما یک پیام را در کنسول چاپ می کنیم.

#!/usr/bin/tclsh

هر اسکریپت در یونیکس با یک shebang شروع می شود. شبانگ دو کاراکتر اول اسکریپت هستند؛ یعنی #!. شبانگ قبل از مسیر مفسر می آید که اسکریپت مان را اجرا ‌می کند. /usr/bin/رایج ترین مکان برای پوسته Tcl است. همچنین می تواند در داخل /usr/local/bin/یا جای دیگری هم قرار داده شود.

# first.tcl

توضیحات در Tcl قبل از کاراکتر # قرار می گیرند.

puts “This is Tcl tutorial”

دستور putsیک رشته را در کنسول چاپ می کند.

$ which tclsh

/usr/bin/tclsh

مسیر مفسر Tcl را می توان با استفاده از دستور whichپیدا کرد.

$ chmod + x first.tcl

$ ./first.tcl

This is Tcl tutorial

ما اسکریپت را با دستور chmod؛ قابلِ پیاده سازی و اجرایی می کنیم.

حتما ببینید: آموزش همه زبانهای برنامه نویسی (کاملا رایگان)

ویدیوهای آموزشی tcl

دانلود رایگان: آموزش صفر تا صد روبی